"Yaramaz çocuk" terimi sadece bir etikettir.
Bir an düşünün, yaramaz kelimesi size hangi davranış tarzlarını hatırlatıyor? Koltukta zıplayan çocuk mu, vuran, bağıran, mutfağı dağıtan, oyuncaklarını kıran, hatta misafirlikteyken çay içmenize fırsat vermeyen çocuk mu? Eminim sizdeki örnekler çok daha yaratıcıdır.
Şu konuda anlaşalım: Yaramaz çocuk yoktur, anlaşılmayan çocuk vardır.
Çocuğunuzun her olumsuz davranışını düzeltilmesi gereken, uyarılması gereken bir sorun olarak ele aldığınız sürece çözmeniz mümkün değildir. Çocuğunuzun yanlış yaptığını düşündüğünüz davranışları sürekli konuşarak daha çok stres yaratırsınız. Çocukların enerjisinin doğru yöne kanalize edilmeye ihtiyacı vardır. Olumsuz davranış yoktur, düzenlenmeyen davranış vardır.
YAPIN: Yaramaz Çocuk İçin Yapılması Gerekenler
- Yansıtma cümleleri kurmalısınız, "Şu an koltukta zıplıyorsun." gibi… Bunu söylerken sakin kalmanızı şiddetle öneriyorum.
- "Koşmaman lazım, bağırmaman lazım, uyuman lazım." demek çocuğa "Sende hep yanlış giden bir şeyler var." mesajı verir.
- Çocuğa olumlu davranış öğretemezsiniz. Model olarak kapı açabilirsiniz.
- Çocuğu o davranış yerine alternatif aktivitelere yöneltmelisiniz.
- Davranışlarınızda tutarlı olmalısınız.
- Sorumluluk verin ki başarılarını kendi gözüyle görsün.
- Sakinleşmesi için alan yaratın. Stresi azaltmanız bile ona yardımcı olacaktır.
YAPMAYIN: Yaramaz Çocuk İçin Yapılmaması Gerekenler
- Eleştirmeyin, küçük düşürmeyin! Aksi takdirde ileriki zamanlarda daha şiddetli olumsuz davranışlara yönelecektir. Çünkü "Nasılsa onaylanmıyorum, o zaman devam edebilirim." der.
- Suçluluk duygusu yaşatarak ve korkutarak eğitmeyin.
- Fazla uyarılan çocuk bir süre sonra uyarılara aldırmamaya başlar.
Yaramaz Çocuk İçin Püf Noktaları ve Öneriler
Çocuğunun dengesi bozulduğunda problemli davranışları artar. Bunun üzerine siz de sürekli komut verir, bağırır, eleştirirseniz veya hızlı cevap bekleyen sorular yöneltirseniz çocuğun stres düzeyi artar. Bu durum yemek yememeye, uyku düzeninde bozulmalara, sosyal ilişkilerine ve en önemlisi sizinle olan ilişkisine yansıyacaktır. Sakin kalın ve onun kendini düzenlemesine izin verin.
Yukarıdaki önerilerden sonuç alamazsanız değerlendirme seansı almanız çocuğunuzun geleceği için çok önemlidir.
Minnettarım
Oğlumla baş etmekte çok zorlanıyorduk. Evde bize huzur vermediği gibi, bir de dışardan sürekli şikayet geliyordu. Zeynep hocam sihirli bir dokunuşla oğlumu daha uyumlu biri haline getirdi. Gerçekten çok minnettarım.
B. F.
Yaramaz Çocuğu Olan Ebeveynler Nasıl Davranmalı?
Yaramaz çocuğu olan ebeveynler için öneriler:
Anlayış Gösterin
"Yaramaz" olarak nitelendirilen davranışlar genellikle çocuğun duygusal ihtiyaçlarını veya fiziksel enerjisini ifade etme biçimleridir. Çocuğunuzun davranışlarının altında yatan nedenleri anlamaya çalışın. Örneğin, eğer çocuk sürekli hareket halindeyse, belki de daha fazla fiziksel aktiviteye ihtiyacı vardır.
Olumlu Davranışları Teşvik Edin
Çocuğunuzu, istenmeyen davranışları yerine istenilen davranışları sergilediği zaman övün. Bu, olumlu pekiştirme olarak bilinir ve çocuğun bu davranışları tekrarlamasını teşvik eder. "Masa etrafında koşmak yerine yavaşça yürüdüğün için teşekkür ederim" gibi ifadeler kullanabilirsiniz.
Net Sınırlar Belirleyin
Çocuklar, neyin kabul edilebilir olduğunu anlamak için sınırlara ihtiyaç duyarlar. Bu sınırlar net ve tutarlı olmalıdır. Eğer belirli bir davranış kabul edilemezse, bunu net bir şekilde ve sakin bir tonla açıklayın.
Alternatifler Sunun
Çocuğunuzun kabul edilemez bir davranış sergilemesi durumunda, ona alternatif davranışlar önerin. Örneğin, eğer bir oyuncakla agresif bir şekilde oynuyorsa, "Bu oyuncakla böyle oynamak yerine, şu yapbozu birlikte yapabiliriz" diyebilirsiniz.
Model Olun
Çocuklar, çevresindeki yetişkinlerin davranışlarını taklit ederler. Sakin, kontrol altında ve saygılı bir şekilde iletişim kurarak, çocuğunuza nasıl davranılması gerektiğini öğretebilirsiniz.
Dinleme ve İletişim
Çocuğunuzla düzenli olarak iletişim kurun ve onu dinleyin. Duygularını ifade etmesine olanak tanıyın. Bu, onun duygusal farkındalığını ve düzenlenmesini geliştirmesine yardımcı olur.
Bu öneriler, "yaramaz" olarak algılanan çocuklarla etkili bir şekilde iletişim kurmanın ve onları desteklemenin yollarını sunar. Her çocuk farklıdır, bu yüzden hangi yöntemlerin sizin çocuğunuz için en iyi çalıştığını görmek için farklı yaklaşımları denemek önemlidir.
Yaramaz Çocuk İçin Pedagog Desteği Almalı mıyım?
"Yaramaz" olarak nitelendirilen davranışlar sergileyen bir çocuk için pedagog desteği almanın birkaç önemli yararı olabilir. Pedagoglar, çocukların davranışlarını ve duygusal ihtiyaçlarını anlamak konusunda eğitimli uzmanlardır ve ebeveynlere çocuklarının gelişimini desteklemek için etkili stratejiler sunabilirler. Pedagog desteği almanın bazı potansiyel faydaları:
Davranışların Altında Yatan Nedenleri Anlama
Pedagoglar, çocuğunuzun davranışlarının altında yatan nedenleri belirlemeye yardımcı olabilir. Bazen bu davranışlar, anksiyete, stres, öğrenme güçlükleri veya duygusal düzenleme sorunları gibi daha derin meselelerden kaynaklanabilir. Uzman bir göz, bu tür sorunları belirleyebilir ve uygun müdahaleler önererek çocuğunuzun daha sağlıklı davranışlar geliştirmesine yardımcı olabilir.
Özel Eğitim ve Müdahaleler
Pedagoglar, çocuğunuzun özel ihtiyaçlarına yönelik kişiselleştirilmiş eğitim ve müdahaleler geliştirebilir. Bu, genellikle çocuğun davranışlarını yönetmesine ve sosyal becerilerini geliştirmesine yardımcı olabilir.
Ebeveynlere Yönlendirme ve Destek
Pedagoglar, ebeveynlere çocuklarıyla nasıl daha etkili iletişim kuracakları ve çatışma anlarında nasıl sakin kalacakları konusunda rehberlik edebilir. Bu destek, evde daha huzurlu bir ortam yaratılmasına katkıda bulunabilir.
Okul ve Sosyal Hayatta Başarı
Pedagog desteği, çocuğunuzun okulda ve sosyal ortamlarda karşılaştığı zorluklarla başa çıkmasına yardımcı olabilir. Eğitimci, çocuğunuzun öğrenme tarzına uygun stratejiler geliştirebilir ve öğretmenlerle işbirliği yaparak çocuğunuzun eğitim deneyimini iyileştirebilir.
Erken Müdahale
Bazı durumlarda, erken müdahale, ileride daha ciddi sorunların önüne geçebilir. Pedagoglar, potansiyel sorunları erkenden tespit edebilir ve erken yaşlarda uygun müdahalelerle çocuğunuzun uzun vadeli sağlığını ve mutluluğunu destekleyebilir.
Eğer çocuğunuzun davranışları sizi endişelendiriyorsa veya evde uyguladığınız yöntemler istediğiniz sonucu vermiyorsa, bir pedagog ile görüşmek faydalı olabilir. Uzman bir pedagog, çocuğunuzun ihtiyaçlarına uygun destek sağlayarak hem sizin hem de çocuğunuzun yaşam kalitesini artırabilir.
Çocuğunuz Yaşına Uygun Olarak Gelişiyor mu?
Gelişim Değerlendirme hizmetimiz, çocuğunuzun yaşına uygun gelişim standartlarına erişip erişmediğini bilimsel yöntemlerle ölçer.
Bu değerlendirme, erken dönemde herhangi bir gelişim sapmasını tespit etmeye ve gerekli müdahaleleri zamanında yapmaya olanak tanır.
Çocuğunuzun fiziksel, zihinsel ve duygusal gelişimini bütüncül bir yaklaşımla destekleyerek, sağlıklı bir büyüme yolculuğuna katkıda bulunuruz.
Yaramaz Çocuğu İlerde Ne Gibi Sorunlar Bekler?
Çocuklarda sürekli olarak "yaramazlık" olarak nitelendirilen davranışlar, eğer uygun biçimde ele alınmazsa, ileride çeşitli sorunlara yol açabilir. Bu davranışlar, bazen daha derin duygusal, sosyal veya bilişsel sorunların göstergesi olabilir. Çocuklarda görülen davranış sorunlarının zamanla çözülmemesi halinde karşılaşılabilecek bazı potansiyel sorunlar:
Akademik Sorunlar
Davranış sorunları olan çocuklar, okulda odaklanmakta zorluk çekebilir ve akademik performansları olumsuz etkilenebilir. Sınıf içindeki düzeni bozan veya dersi takip etmekte zorlanan çocuklar, öğrenme fırsatlarını kaçırabilir ve bu durum onların eğitim yolculuğunu olumsuz yönde etkileyebilir.
Sosyal Sorunlar
Davranışsal zorluklar, çocuğun akranlarıyla sağlıklı ilişkiler kurmasını engelleyebilir. Agresif veya dürtüsel davranışlar sergileyen çocuklar, diğer çocuklar tarafından dışlanabilir veya sosyal etkileşimlerde zorluk yaşayabilir. Bu durum, çocuğun sosyal beceri eksiklikleri ve düşük özgüven sorunları ile sonuçlanabilir.
Duygusal Sorunlar
Eğer davranış sorunları zamanında ele alınmazsa, çocuklar özsaygı sorunları, anksiyete ve depresyon gibi duygusal sorunlar geliştirebilir. Kendilerini ifade etmekte zorlanan veya sürekli eleştiri ile karşılaşan çocuklar, olumsuz duygusal durumlar yaşayabilir.
Davranış Bozuklukları
Kronik davranış sorunları, daha ciddi davranış bozukluğuna dönüşebilir. Örneğin, Dikkat Eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) veya Davranış Bozukluğu gibi durumlar, profesyonel müdahale gerektiren ciddi rahatsızlıklardır.
Yasa Dışı veya Riskli Davranışlar
Ergenlik döneminde, çözülmemiş davranış sorunları olan bireyler, riskli davranışlara yönelebilir. Alkol ve uyuşturucu kullanımı, yasa dışı faaliyetler veya agresif davranışlar gibi sorunlar, bu gençler için daha yüksek bir risk oluşturabilir.
Bu nedenle, çocuğunuzdaki davranış sorunlarını erken fark etmek ve uygun müdahalelerde bulunmak önemlidir. Pedagoglar, psikologlar veya çocuk psikiyatristleri gibi uzmanlardan destek almak, bu tür sorunların üstesinden gelmek için etkili bir yol olabilir. Çocuğunuzun uzun vadeli sağlığı ve mutluluğu için gerekli adımların atılması önem taşır.